નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ (Finance Minister Nirmala Sitharaman)એ આજે 1લી ફેબ્રુઆરી 2022 ના રોજ નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ (Union Budget 2022) રજૂ કર્યુ છે. આ મોદી સરકારનું દસમું સામાન્ય બજેટ છે. સાથે જ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણનું આ ચોથું બજેટ છે. મોદી સરકારે પોતાના બજેટ દ્વારા લોકોને આકર્ષવાનો અને તમામ ક્ષેત્રોને ખુશ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. સરકારે આ બજેટમાં ખેડૂતો, મધ્યમ વર્ગ, મહિલાઓ, યુવાનો માટે ઘણી મોટી જાહેરાતો કરી છે. આવો અમે તમને આજના બજેટની 10 મોટી બાબતો જણાવીએ, જેના વિશે જાણવું તમારા માટે ખૂબ જ જરૂરી છે.
1. 16 લાખ યુવાનોને નોકરીઃ સીતારામને આત્મનિર્ભર ભારત હેઠળ 16 લાખ યુવાનોને નોકરી આપવાનું વચન આપ્યું છે. પ્રોડક્શન લિન્ક્ડ ઇન્સેન્ટિવ (PLI) સ્કીમને આત્મનિર્ભર ભારતના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવા માટે ઉત્તમ પ્રતિસાદ મળ્યો છે, જેમાં આગામી પાંચ વર્ષ દરમિયાન 60 લાખ નવી નોકરીઓનું સર્જન થશે.
2. 400 નવી વંદે ભારત ટ્રેનઃ આગામી ત્રણ વર્ષમાં 400 નવી વંદે ભારત ટ્રેનો બનાવવામાં આવશે. આ સાથે આગામી ત્રણ વર્ષમાં 100 પીએમ ગતિ શક્તિ કાર્ગો ટર્મિનલ બનાવવામાં આવશે. આ સાથે 8 નવા રોપ-વે બનાવવામાં આવશે. હાલમાં 6089 રેલવે સ્ટેશનો પર વાઈ-ફાઈ સુવિધા શરૂ કરવામાં આવી છે. વધુ સ્ટેશનોને ઝડપી અને મફત વાઈ ફાઈ મળવાની શક્યતા છે.
3. ખેડૂતોને મળશે આ લાભઃ 2.37 લાખ કરોડ રૂપિયાની એમએસપી સીધી ખેડૂતોના ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવશે. આગામી દિવસોમાં રસાયણ મુક્ત કુદરતી ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. પ્રથમ તબક્કામાં ગંગાના કિનારે ખેડૂતોની જમીનનો 5 કિલોમીટરનો કોરિડોર પસંદ કરવામાં આવશે. યોજનાઓને પીપીપી મોડલ હેઠળ લાવવામાં આવશે, જેના દ્વારા ખેડૂતોને ડિજિટલ અને હાઈટેક ટેકનોલોજી આપવામાં આવશે. ખેડૂતોની ખેતીના મૂલ્યાંકન માટે ડ્રોન ટેક્નોલોજીની મદદ લેવામાં આવશે.
4. ડિજિટલ યુનિવર્સિટી બનાવશેઃ કોરોનાના સમયમાં શિક્ષણનું ઘણું નુકસાન થયું હતું. વિશ્વ કક્ષાની ડિજિટલ યુનિવર્સિટી બનાવો. શિક્ષણના વિસ્તરણ માટે શાળાઓના દરેક વર્ગમાં ટીવી લગાવવામાં આવશે. સ્કીલ ઈન્ડિયા મિશન દ્વારા યુવા શક્તિને કુશળ કાર્યકર બનાવવા માટે સરકારી યોજનાઓ હેઠળ કામ કરવામાં આવશે. સાથે જ માનસિક સમસ્યાઓ માટે નેશનલ ટેલિમેન્ટલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ પણ શરૂ કરવામાં આવશે.
5. પીએમ આવાસ હેઠળ 80 લાખ મકાનો બનાવવામાં આવશેઃ 2022-23માં પીએમ આવાસ યોજના હેઠળ 80 લાખ મકાનો બનાવવામાં આવશે. તેમના માટે 48 હજાર કરોડનું ફંડ રાખવામાં આવ્યું છે. હાલમાં 8.7 કરોડ પરિવારોને 'હર ઘર, નલ સે જલ' હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા છે. પીએમ આવાસ યોજના-ગ્રામીણનો લાભ માર્ચ 2024 સુધી મળવાનો છે. આ અંતર્ગત સરકાર દ્વારા ઘર ખરીદવા પર સબસિડી આપવામાં આવે છે. વિવિધ આવક જૂથો માટે સબસિડીની રકમ અલગ અલગ હોય છે.
6 નાના અને મધ્યમ વ્યવસાયો માટે લોન ગેરંટી: MSMEs સુધારવા માટે 5-વર્ષનો કાર્યક્રમ ચલાવશે. સ્ટાર્ટ-અપ દ્વારા ડ્રોન પાવરને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. MSME ક્ષેત્ર એટલે કે નાના અને મધ્યમ વ્યવસાય માટે લોન ગેરંટી યોજના માર્ચ 2023 સુધી લંબાવવામાં આવી છે. ઇમરજન્સી ક્રેડિટ લાઇન ગેરંટી સ્કીમ હેઠળ 1 કરોડ 30 લાખ MSME ને વધારાની લોન આપવામાં આવશે, જેથી તેઓ કોરોના મહામારીમાંથી બહાર આવી શકે.
7. ક્રિપ્ટોકરન્સીનું આગમનઃ આ નાણાકીય વર્ષમાં ડિજિટલ કરન્સી લોન્ચ કરવામાં આવશે. ડિજિટલ કરન્સી (ક્રિપ્ટોકરન્સી)થી થતી આવક પર 30 ટકા ટેક્સ લગાવવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય વર્ચ્યુઅલ કરન્સીના ટ્રાન્સફર પર 1 ટકા ટીડીએસ પણ વસૂલવામાં આવશે.
8. EV સેક્ટરને પ્રોત્સાહન: ઇલેક્ટ્રિક વાહન બજારને વેગ આપવા માટે સરકારની જાહેરાત, EV ઇકોસિસ્ટમને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઇન્ટરઓપરેબિલિટી ધોરણો સાથે બેટરી સ્વેપિંગ પોલિસી આવશે.
9. 2 વર્ષનુ ઈનકમટેક્સ રિટર્ન અપડેટ કરી શકાશેઃ આવકવેરાના નિયમોમાં મોટા સુધારા કરવામાં આવશે. કરદાતાઓને IT રિટર્ન અપડેટ કરવાની વધુ તક મળશે. તમે પેનલ્ટી ભરીને છેલ્લા 2 વર્ષનું ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન અપડેટ કરી શકો છો. ઈન્કમ ટેક્સ સ્લેબ વિશે વાત નથી કરી કે તેમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી.
10. રત્ન અને આભૂષણ પર છૂટ : સીતારમણે કહ્યું કે ઈલેક્ટ્રોનિક્સ પરના ટેક્સમાં છૂટ આપવામાં આવશે. તે જ સમયે, રત્ન અને આભૂષણ પરની કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડીને 5 ટકા કરવામાં આવી છે. નકલી જ્વેલરી પર કસ્ટમ ડ્યુટી 400 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હશે. સ્ટીલ સ્ક્રેપ પર કસ્ટમ ડ્યુટી વધુ એક વર્ષ માટે વધારવામાં આવી રહી છે.