સરકારે બજેટ 2022માં ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઉત્પાદન અને ખરીદી બંને સેગમેન્ટની કાળજી લીધી છે. નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે બેટરી સ્વેપિંગ પોલિસી લાવવામાં આવશે. સાથે જ ખાનગી ક્ષેત્રને બેટરી બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે. સેમિકન્ડક્ટરના ઉત્પાદન માટે ઉદ્યોગ વિકસાવવામાં આવશે. તેનાથી નિકાસમાં પણ વધારો થશે. જો કે સરકારે કારને સસ્તી બનાવવા અંગે કોઈ જાહેરાત કરી નથી.
બેટરી સ્વેપિંગ પોલિસીનો શું ફાયદો થશે?
ધારો કે તમે ઇલેક્ટ્રિક વાહન દ્વારા મુસાફરી કરી રહ્યા છો. તમારા વાહનની રેન્જ 10 થી 15 કિમી છે. આ કિસ્સામાં, તમે રસ્તામાં તમને મળેલા કોઈપણ બેટરી સ્વેપિંગ સેન્ટર પર તેને બદલી શકશો. એટલે કે, બેટરી ચાર્જ કરવામાં તમારો સમય બચશે. બેટરીની અદલાબદલી કરીને, તમે તમારી મુસાફરી આગળ વધારી શકશો.
બજેટ 2022માં ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગને લગતી મોટી બાબતો
1. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે બેટરી સ્વેપિંગ પોલિસી લાવી
2. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે સ્પેશિયલ મોબિલિટી ઝોન વિકસાવવામાં આવશે
3. જાહેર પરિવહનમાં સ્વચ્છ ટેક્નોલોજીને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે
4. ખાનગી ક્ષેત્રને બેટરી બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે
5. સેમિકન્ડક્ટરના ઉત્પાદન માટે ઉદ્યોગ વિકસાવવામાં આવશે. તેનાથી નિકાસમાં પણ વધારો થશે.
બજેટ 2022માં ઓટોમોબાઈલ સેક્ટરને અહી રાહતની આશા હતી, ત્યા કશુ ન થયુ
1 . ટુ-વ્હીલર અને ફોર-વ્હીલરનું વેચાણ ઘટ્યું, પરંતુ કોઈ જાહેરાત ન થઈ
છેલ્લા બે વર્ષમાં કોવિડ રોગચાળાએ ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગની કમર તોડી નાખી છે. વર્ષ-દર-વર્ષના આધારે 2020માં વાહનોના વેચાણમાં 18% અને 2021માં 14%નો ઘટાડો થયો છે. એક તરફ, જ્યાં આ ક્ષેત્રના ગ્રાહકોની માંગમાં ઘટાડો થયો છે, તો બીજી તરફ, તેના માટે બનાવેલ ચિપ્સનો અભાવ. ઓટો ઈન્ડસ્ટ્રીના અંદાજ મુજબ, 2021માં કાર કંપનીઓના વેચાણમાં $5 બિલિયનનો ઘટાડો થયો છે. આ કુલ ઉત્પાદનના 20% છે.
2. GST તરફ એકવાર ફરી કોઈ ધ્યાન ન અપાયુ
વપરાયેલી કાર પર 18% GST: કોવિડ રોગચાળાને કારણે, દેશમાં વપરાયેલી કારની માંગ વધી છે. જો કે, જીએસટી આમાં અડચણ બની છે. સબ-4 સીટર જૂની કાર પર 12% GST અને તેનાથી મોટી કાર પર 18% લાગે છે. જ્યારે ડીલરો ઈચ્છે છે કે GST ઘટાડીને 5% કરવામાં આવે. ફેડરેશન ઓફ ઓટોમોબાઈલ ડીલર્સ એસોસિએશન ઈન ઈન્ડિયા (FADA) અનુસાર, દેશમાં દર વર્ષે 50 થી 55 લાખ વપરાયેલી કારનો વેપાર થાય છે. તેની કિંમત 1.70 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે.
ઓટો પાર્ટ્સ પર 28% GST: ઓટો પાર્ટ્સ મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓ પણ GSTમાં ઘટાડો ઈચ્છે છે. હાલમાં સરકાર ઓટો પાર્ટ્સ પર 28% GST લઈ રહી છે. કંપનીઓ દલીલ કરે છે કે GST ઘટાડવાથી ઇલેક્ટ્રિક વાહનો વધુ સસ્તું બનશે. આ માટે સરકારે તમામ પ્રકારના ઓટો પાર્ટ્સ પર એકસમાન 18% GST ટેક્સ ચૂકવવો જોઈએ. હાલમાં સરકાર ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર સબસિડી આપી રહી છે.
ટુ-વ્હીલર પર પણ 28% GST: સરકાર ટુ-વ્હીલર પર 28% GST લઈ રહી છે. તે જ સમયે, આના પર 3% સેસ પણ લાગુ થાય છે. FADA અનુસાર ટુ-વ્હીલર એ લક્ઝરી વસ્તુ નથી. ગામડાઓમાં, લોકો ટુ-વ્હીલરની મદદથી લાંબા અંતરની મુસાફરી કરે છે. આનાથી લોકો પોતાની રોજીંદી જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે. આવી સ્થિતિમાં ટુ-વ્હીલર પર જીએસટી ઘટાડીને 18% કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ સરકારે તેના પર ધ્યાન આપ્યું ન હતું.
3. સ્ક્રેપિંગ નીતિ અમલમાં છે, પરંતુ માત્ર 2 જ ઓથોરાઈઝ્ડ સેંટર
સરકારે ગયા બજેટમાં ભંગારની નીતિ જાહેર કરી હતી, પરંતુ આ દિશામાં સરકારની ગતિ ઘણી ધીમી જણાય છે. તેનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર હજુ પણ સરકાર સામે એક પડકાર છે. હાલમાં, 25માંથી માત્ર 7 ઓટોમેટિક ફિટનેસ ટેસ્ટ સેન્ટર કાર્યરત છે. તેમા બે અધિકૃત સ્ક્રેપિંગ કેન્દ્રો છે, એક નોઈડામાં અને બીજું મહારાષ્ટ્રમાં. જોકે, સરકાર આગામી ચાર વર્ષમાં દેશભરમાં 75 સ્ક્રેપિંગ સેન્ટર ખોલવા માંગે છે. જેને ધીમે ધીમે વધારીને 500 કેન્દ્રો કરવામાં આવનાર છે.
4. ઈલેક્ટ્રિક વાહનને સસ્તું કરવા પર કંઈ કહ્યું નથી
સરકાર ઈલેક્ટ્રિક વાહનોનું વેચાણ વધારવા માટે ઘણા પ્રયાસો કરી રહી છે. તે FAME યોજના હેઠળ ગ્રાહકોને સબસિડી પણ આપી રહી છે. આ પ્રયાસને કારણે ગયા વર્ષે EVના વેચાણમાં પણ 167%નો વધારો થયો છે. 2021માં 329,190 EVsનું વેચાણ થયું હતું. 2020માં આ આંકડો 122,607 યુનિટનો હતો. આ જ કારણ છે કે આ બજેટમાંથી ઇવીને સસ્તી બનાવવા સંબંધિત જાહેરાતની અપેક્ષા હતી, પરંતુ સરકારે આ તરફ ધ્યાન આપ્યું નથી.
સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન: ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને અદ્યતન EV મોડલ્સનો ઝડપી વિકાસ 2022માં અપેક્ષિત હતો. એવું માનવામાં આવતું હતું કે સરકાર સ્થાનિક ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણી જાહેરાતો કરશે, જે સ્થાનિક EV ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપશે
કર મુક્તિ: EVs પર 5% ટેક્સ લાગે છે, જ્યારે બેટરી પર 18% ટેક્સ લાગે છે. લિ-આયનના સ્થાનિક ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે PLI યોજના શરૂ કરી છે, પરંતુ તેને લગભગ 5 વર્ષ લાગશે. આવી સ્થિતિમાં, જો લિ-આયનને આયાત કર પર છૂટ મળે છે, તો EV સ્ટાર્ટઅપને લાભ મળશે.
ચાર્જિંગ સ્ટેશન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર: જ્યારે ચાર્જિંગ સ્ટેશનનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મજબૂત થશે ત્યારે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની માંગમાં વધારો થશે. કેટલીક EV કંપનીઓ ભલામણ કરે છે કે શહેરમાં દર 3 કિમીએ અને હાઈવે પર દર 20 કિમીએ એક ચાર્જિંગ સ્ટેશન હોવું જોઈએ. ચાર્જિંગ સાથે બેટરી સ્વેપિંગની પણ સુવિધા છે.
