Cyclone Asna: હવે ગુજરાતીઓ પર ચક્રવાત અસનાનું સંકટ, 48 વર્ષ બાદ ઓગસ્ટમાં અરબી સમુદ્રમાં સર્જાનારું પ્રથમ વાવાઝોડું
પૂર અને વરસાદ સામે ઝઝૂમી રહેલા ગુજરાત પર હવે ચક્રવાત 'અસના'નો ખતરો છે. ઓગસ્ટ મહિનામાં એક દુર્લભ હવામાન ઘટનામાં, શુક્રવારે ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ પ્રદેશ પર અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાત રચાય અને ઓમાનના દરિયાકાંઠે આગળ વધવાની ધારણા છે. સંભવિત 'અસના' વાવાઝોડું કચ્છ તરફ આગળ વધતા જિલ્લાના માંડવી, અબડાસા અને લખપત તાલુકામાં ભારે પવન ફૂંકાવાની શક્યતા છે. જેના પગલે આ ત્રણ તાલુકાઓમાં કાચાં મકાન અને ઝૂંપડામાં રહેતા લોકોને સલામત સ્થળે ખસી જવા માટે અને લોકોને પણ આ પ્રકારના રહેઠાણમાં વસવાટ કરતા લોકોને આજે બપોરે 4 વાગ્યા સુધી આશરો આપવાની જિલ્લા કલેક્ટર દ્વારા અપીલ કરવામાં આવી છે. મુખ્યમંત્રી દ્વારા પણ ગુરુવારે રાત્રે સ્ટેટ ઈમર્જન્સી ઓપરેશન સેન્ટરમાં બેઠક યોજી સંભવિત વાવાઝોડાની સ્થિતિને લઈ સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી. કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રમાં ભારે વરસાદની સંભાવના છે. આ વિસ્તારોને રેડ એલર્ટ પર મૂકવામાં આવ્યા છે. તેમજ માછીમારોને આગામી કેટલાક દિવસો સુધી દરિયામાં ન જવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. આગામી બે દિવસ સુધી ગુજરાત અને ઉત્તર મહારાષ્ટ્રના દરિયાકાંઠા તેમજ દરિયાઈ વિસ્તારોમાં 60-65 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાવાની શક્યતા છે.
કચ્છ જિલ્લામાં સંભવિત વાવાઝોડાની અસરના પગલે પ્રસિદ્ધ યાત્રાધામ નારાયણ સરોવર, કોટેશ્વર વિસ્તારમાં દરિયામાં ભારે કરંટ જોવા મળી રહ્યો છે. દરિયાકાંઠા વિસ્તારમાં સવારથી જ ભારે પવન ફૂંકાઈ રહ્યો છે અને ઊંચા મોજા ઉછળી રહ્યા છે. હવામાન વિભાગ (IMD) એ જણાવ્યું હતું કે સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છ પરનું ડીપ ડિપ્રેશન પશ્ચિમ-દક્ષિણપશ્ચિમ તરફ આગળ વધી શકે છે અને કચ્છ અને તેની નજીકના પાકિસ્તાનના દરિયાકાંઠે ઉત્તર-પૂર્વ અરબી સમુદ્રમાં ઉદ્ભવશે અને શુક્રવારે ચક્રવાતી વાવાઝોડામાં પરિવર્તિત થવાની સંભાવના છે. જ્યારે તે ચક્રવાતી તોફાનમાં પરિવર્તિત થશે ત્યારે તેનું નામ અસના રાખવામાં આવશે. પાકિસ્તાને આ નામ આપ્યું છે. ઓગસ્ટમાં 1891 થી 2023 દરમિયાન અરબી સમુદ્રમાં માત્ર ત્રણ ચક્રવાતી તોફાનો જ બન્યા છે. હવામાન વિભાગે કહ્યું કે 1976 પછી ઓગસ્ટમાં અરબી સમુદ્રમાં સર્જાતું આ પહેલું વાવાઝોડું હશે. ઓડિશામાં 1976માં ચક્રવાત સર્જાયો હતો.
એક હવામાનશાસ્ત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ઓગસ્ટ મહિનામાં અરબી સમુદ્રમાં ચક્રવાતી વાવાઝોડાની ઘટના એક દુર્લભ પ્રવૃત્તિ છે. અરબી સમુદ્રમાં ઉદભવ્યા બાદ 1944નું ચક્રવાત પણ વધુ તીવ્ર બન્યું હતું. જો કે, તે પછીથી સમુદ્રની મધ્યમાં નબળી પડી. 1964 માં દક્ષિણ ગુજરાતના દરિયાકાંઠે એક નાનું ચક્રવાત વિકસિત થયું અને દરિયાકાંઠે નબળું પડ્યું. એ જ રીતે, છેલ્લા 132 વર્ષમાં બંગાળની ખાડીમાં ઓગસ્ટ મહિનામાં આવી કુલ 28 સ્થિતિઓ આવી છે વર્તમાન વાવાઝોડાની અસામાન્ય વાત એ છે કે તેની તીવ્રતા છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી યથાવત છે. આ ઉષ્ણકટિબંધીય તોફાન બે એન્ટિસાયક્લોનિક વાવાઝોડા વચ્ચે ફસાયેલું છે, એક તિબેટીયન પ્લેટુ પર અને બીજું અરબી દ્વીપકલ્પ પર.
IMD મુજબ, સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છ પ્રદેશોમાં આ વર્ષે 1 જૂનથી 29 ઓગસ્ટ વચ્ચે 799 mm વરસાદ નોંધાયો છે, જે સમાન સમયગાળામાં સામાન્ય 430.6 mm વરસાદની સામે હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન સામાન્ય કરતાં 86 ટકા વધુ વરસાદ થયો હતો.
મધ્ય અને નજીકના ઉત્તર બંગાળની ખાડી પર વધુ એક નીચા દબાણનું ક્ષેત્ર પશ્ચિમ-ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધે અને શુક્રવાર સુધીમાં પશ્ચિમ-મધ્ય અને અડીને આવેલા ઉત્તર-પશ્ચિમ બંગાળની ખાડી પર વધુ ચિહ્નિત થવાની સંભાવના છે. આઈએમડીએ જણાવ્યું હતું કે, "તે ઉત્તર આંધ્ર પ્રદેશ અને નજીકના દક્ષિણ ઓડિશાના દરિયાકાંઠા તરફ આગળ વધવાની અને રવિવાર સુધીમાં પશ્ચિમ-મધ્ય અને અડીને આવેલા ઉત્તર-પશ્ચિમ બંગાળની ખાડીમાં ડિપ્રેશનમાં તીવ્ર થવાની સંભાવના છે."